હોળીની પરિક્રમા શું કામ કરવામાં આવે છે અને એમાં શું ધ્યાન રાખવું જોઈએ? જાણો ધાર્મિક મહત્વ
હોળીના દિવસે સાંજે હોલિકા દહન થાય છે, એટલે કે લાકડાંનો ધૂણો પ્રગટાવવામાં આવે છે. આ ધૂણાની આસપાસ પરિક્રમા કરવાની પરંપરા છે, જેનો હેતુ આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક રીતે મહત્વનો છે. પરિક્રમા દરમિયાન નીચે મુજબના કાર્યો કરવામાં આવતા હોય છે.
- ધૂણાની પરિક્રમા: લોકો ધૂણાની આસપાસ 3, 5 કે 7 ફેરા લે છે. આ ફેરા દુષ્ટ શક્તિઓથી રક્ષણ અને નકારાત્મક ઉર્જા દૂર કરવાનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
- પૂજા અને મંત્રોચ્ચાર: કેટલાક લોકો પરિક્રમા દરમિયાન “ઓમ નમઃ શિવાય” કે “જય પ્રહલાદ, જય નરસિંહ” જેવા મંત્રોનો જાપ કરે છે, કારણ કે હોળીની કથા પ્રહલાદ અને હોલિકા સાથે જોડાયેલી છે.
- અર્પણ: ધૂણામાં નાળિયેર, ગોળ, ઘઉંની રોટલી કે શેકેલા ચણા જેવી વસ્તુઓ અર્પણ કરવામાં આવે છે. આને અગ્નિને સમર્પણનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
- આશીર્વાદ લેવા: પરિક્રમા પછી ધૂણાની રાખ લઈને કપાળે તિલક કરવું અથવા ઘરે લઈ જવું, જે શુભ અને રક્ષણાત્મક માનવામાં આવે છે.
પરિક્રમામાં શું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
- સુરક્ષા:
- ધૂણો મોટો અને ગરમ હોય છે, તેથી દૂરથી પરિક્રમા કરવી અને આગથી બળવાનું ટાળવું.
- ઢીલા કપડાં કે સાડી પહેરી હોય તો સાવચેતી રાખવી, જેથી આગનો સંપર્ક ન થાય.
- શુદ્ધતા:
- પરિક્રમા પહેલાં હાથ-પગ ધોઈને શુદ્ધ થવું જોઈએ.
- મનમાં શુદ્ધ અને સકારાત્મક વિચારો રાખવા.
- દિશા:
- પરિક્રમા સામાન્ય રીતે ઘડિયાળની દિશામાં (જમણી બાજુએ) કરવી જોઈએ, જે હિન્દુ પરંપરામાં શુભ માનવામાં આવે છે.
- બાળકોનું ધ્યાન:
- નાનાં બાળકો સાથે હોય તો તેમને હાથ પકડી રાખવો, જેથી તેઓ ધૂણાની નજીક ન જાય.
- સમય:
- પરિક્રમા ધૂણો પ્રગટાવ્યા પછી જ કરવી, જ્યારે આગ સ્થિર થઈ જાય, પરંતુ ખૂબ મોડું પણ ન કરવું જોઈએ.
ધાર્મિક મહત્વ
પરિક્રમા એ હોલિકાના અંત અને પ્રહલાદની ભક્તિની જીતની યાદગીરી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આગની આસપાસ ફરવાથી પાપો બળી જાય છે અને નવી શરૂઆત માટે શુદ્ધિ થાય છે.
ટિપ્પણીઓ નથી