કેદારનાથ જતાં પહેલા વાંચી લો કેદારનાથ મંદિર વિશેની આ 7 અનોખી વાતો
1. પાંડવો અને કેદારનાથની સ્થાપના (Pandavas and Establishment of Kedarnath)
પૌરાણિક માન્યતા (Mythological Belief) અનુસાર, કેદારનાથ મંદિરની સ્થાપના પાંડવો (Pandavas) દ્વારા થઈ હતી. મહાભારતના યુદ્ધ (Mahabharata War) પછી, પાંડવો પોતાના પાપોના પ્રાયશ્ચિત (Atonement of Sins) માટે ભગવાન શિવની કૃપા મેળવવા ઇચ્છતા હતા. શિવજીએ પાંડવોની પરીક્ષા લેવા બળદનું રૂપ (Bull Form) ધારણ કર્યું. ભીમે શિવજીને ઓળખી લીધા, પરંતુ શિવજીએ બળદના રૂપે જમીનમાં પ્રવેશ કર્યો. આજે કેદારનાથના ગર્ભગૃહમાં (Sanctum Sanctorum) બળદના પીઠના આકારનું જ્યોતિર્લિંગ (Jyotirlinga) પૂજાય છે, જે શિવનું અનોખું સ્વરૂપ છે.
2. આદિ શંકરાચાર્યનું યોગદાન (Contribution of Adi Shankaracharya)
આદિ શંકરાચાર્ય (Adi Shankaracharya)એ 8મી સદીમાં કેદારનાથ મંદિરનો પુનરોદ્ધાર (Restoration) કરાવ્યો હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે તેમણે આ સ્થળે સમાધિ (Samadhi) લીધી હતી. આજે પણ મંદિરની નજીક આદિ શંકરાચાર્યની સમાધિ (Shankaracharya Samadhi) યાત્રીઓ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે.
3. અનોખું જ્યોતિર્લિંગ (Unique Jyotirlinga)
કેદારનાથનું જ્યોતિર્લિંગ (Kedarnath Jyotirlinga) અન્ય જ્યોતિર્લિંગોથી અલગ છે, કારણ કે તે શિવલિંગના પરંપરાગત સ્વરૂપમાં નથી. અહીં બળદની પીઠના આકારનું (Bull’s Hump) પ્રાકૃતિક શિલા પૂજાય છે, જે શિવનું સ્વયંભૂ (Self-Manifested) સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ શિલાને સ્પર્શ કરવાથી ભક્તોને મોક્ષ (Moksha)ની પ્રાપ્તિ થાય છે એવી માન્યતા છે.
4. હિમાલયનું ભૂ-સ્વર્ગ (Himalayan Paradise)
સ્કંદ પુરાણ (Skanda Purana) અનુસાર, ભગવાન શિવે પાર્વતી (Parvati)ને કહ્યું કે, “કેદારનાથ એટલું જ પ્રાચીન છે જેટલું હું છું.” આ સ્થળને ભૂ-સ્વર્ગ (Earthly Paradise) ગણ પર્વતો (Himalayas)ના પાંચ ખંડોમાંથી કેદારખંડ (Kedarkhand) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જેની મહિમા સૌથી ઊંચી છે.
5. ગાંધી સરોવર અને ભૈરવ મંદિર (Gandhi Sarovar and Bhairav Temple)
કેદારનાથથી દોઢ કિલોમીટર દૂર ચોરાબારી તળાવ (Chorabari Lake), જેને ગાંધી સરોવર (Gandhi Sarovar) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, ત્યાં ગાંધીજીના અસ્થિ વિસર્જન (Ashes Immersion) કરવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત, મંદિરથી અડધો કિલોમીટર દૂર ભૈરવ મંદિર (Bhairav Temple) આવેલું છે, જ્યાં અખાત્રીજ (Akshaya Tritiya)ના દિવસે વિશેષ પૂજા (Special Puja) થાય છે.
6. દુર્ગમ યાત્રા (Challenging Pilgrimage)
કેદારનાથ દરિયાઈ સપાટીથી 3,583 મીટર (11,755 ફૂટ) ઊંચાઈએ આવેલું છે, અને ત્યાં પહોંચવા માટે 17 કિલોમીટરનો પગપાળો ટ્રેક (Trek) કરવો પડે છે, જે ગૌરીકુંડ (Gaurikund)થી શરૂ થાય છે. સડક માર્ગ ઉપલબ્ધ ન હોવાથી યાત્રીઓ પગપાળા, ઘોડા (Horse), અથવા પાલખી (Palanquin) દ્વારા જાય છે.
7. 2013ની પ્રાકૃતિક આફત (2013 Natural Disaster)
2013માં ઉત્તરાખંડમાં આવેલા પૂર (Uttarakhand Floods)થી કેદારનાથમાં વ્યાપક નુકસાન થયું હતું. આશ્ચર્યની વાત એ છે કે મંદિરની પાછળ એક વિશાળ ખડક (Boulder) આવીને અટકી ગયો, જેણે મંદિરને નુકસાનથી બચાવ્યું. ભક્તો આને શિવજીનો ચમત્કાર (Miracle of Shiva) માને છે.
કેદારનાથ એ માત્ર ધાર્મિક સ્થળ (Religious Site) જ નથી, પરંતુ આધ્યાત્મિક શાંતિ (Spiritual Peace) અને પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય (Natural Beauty)નું સંગમ છે. આ જાણી-અજાણી વાતો (Unknown Facts) કેદારનાથના મહત્વને વધુ ઉજાગર કરે છે. શિવ ભક્તો (Shiva Devotees) માટે આ સ્થળ મોક્ષનું દ્વાર (Gateway to Moksha) છે.
ટિપ્પણીઓ નથી