જમ્યા પછી થાળીમાં હાથ ધોવાની આદત હોય તો ચેતી જજો, થઈ શકે છે મોટું નુકસાન
ભારતીય સંસ્કૃતિ (Indian Culture)માં ભોજનને અન્ન બ્રહ્મ માનવામાં આવે છે, અને તેના સાથે જોડાયેલી ઘણી પરંપરાઓ (Traditions) અને શાસ્ત્રીય માન્યતાઓ (Scriptural Beliefs) છે. એક સામાન્ય પ્રશ્ન એ છે કે જમ્યા પછી થાળીમાં હાથ ધોવા જોઈએ કે નહીં ? આ પાછળ શાસ્ત્રો (Scriptures) અને વાસ્તુશાસ્ત્ર (Vastu Shastra) શું કહે છે, તે જાણીએ.
શાસ્ત્રો અનુસાર જમ્યા પછી થાળીમાં હાથ ન ધોવા જોઈએ
શાસ્ત્રો અને આયુર્વેદ (Ayurveda) અનુસાર, જમ્યા પછી થાળીમાં હાથ ધોવું (Washing Hands in Plate) શુભ માનવામાં આવતું નથી. આના પાછળ નીચે મુજબના કારણો છે:
- અન્નનું અપમાન (Disrespect to Food):
- શાસ્ત્રોમાં અન્નને દેવતાનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. ગરુડ પુરાણ (Garuda Purana) અનુસાર, થાળીમાં બાકી રહેલા અન્નનું સન્માન કરવું જોઈએ. થાળીમાં હાથ ધોવાથી બચેલું અન્ન (Leftover Food) દૂષિત થાય છે, જે અન્નનું અપમાન ગણાય છે. આવું કરવાથી ઘરમાં લક્ષ્મી (Goddess Lakshmi) નારાજ થઈ શકે છે, જે ધન હાનિ (Financial Loss)નું કારણ બની.
- શુદ્ધતા અને સન્માન (Purity and Respect):
- હિન્દુ ધર્મ (Hinduism)માં ભોજનની થાળીને પવિત્ર (Sacred) માનવામાં આવે છે. તેમાં હાથ ધોવાથી થાળી અશુદ્ધ થઈ શકે છે, જે શાસ્ત્રીય દૃષ્ટિએ અયોગ્ય છે. થાળીમાં બચેલું અન્ન ગાય (Cow) અથવા અન્ય પ્રાણીઓને આરોગવું શુભ હોય છે, પરંતુ હાથ ધોવાથી તે અશુદ્ધ બને છે.
- વાસ્તુશાસ્ત્રનો દૃષ્ટિકોણ (Vastu Perspective):
- વાસ્તુશાસ્ત્ર (Vastu Shastra) અનુસાર, રસોડું અગ્નિનું સ્થાન છે, જે ઘરની સમૃદ્ધિ (Prosperity) સાથે જોડાયેલું છે. થાળીમાં હાથ ધોવાથી નકારાત્મક ઊર્જા (Negative Energy) ફેલાય છે, જે રસોડાની શુદ્ધતા અને સકારાત્મકતા (Positive Energy) પર અસર કરે છે.
- આયુર્વેદનો દૃષ્ટિકોણ (Ayurvedic Perspective):
- આયુર્વેદ અનુસાર, ભોજન પછી હાથ ધોવા માટે નજીકના નળ (Sink) અથવા બેસિનનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. થાળીમાં હાથ ધોવાથી ખોરાકના અંશો (Food Particles) અને પાણી મિશ્ર થઈને અશુદ્ધ વાતાવરણ બનાવે છે, જે સ્વાસ્થ્ય (Health) માટે હાનિકારક હોઈ શકે.
શું કરવું જોઈએ? (What Should Be Done?)
- અલગથી હાથ ધોવા: ભોજન પછી હાથ ધોવા માટે રસોડાના નળ (Kitchen Sink) અથવા બાથરૂમનો ઉપયોગ કરો. આ શાસ્ત્રીય અને આયુર્વેદિક રીતે યોગ્ય છે.
- થાળીનું સન્માન: બચેલા અન્નને ગાય, પક્ષીઓ (Birds) કે અન્ય પ્રાણીઓને આરોગવું. આનાથી પુણ્ય (Merit) પ્રાપ્ત થાય છે.
- રસોડાની શુદ્ધતા: રસોડું હંમેશા સ્વચ્છ (Clean) રાખો અને ભોજન પછી થાળીને તરત ધોઈ નાખો, જેથી નકારાત્મક ઊર્જા ન ફેલાય.
અપવાદ (Exceptions)
જો કોઈ સ્થળે પાણીની સુવિધા ન હોય, જેમ કે યાત્રા (Pilgrimage) દરમિયાન, તો થાળીમાં થોડું પાણી રેડીને હાથ ધોવું બહુ અશુભ નથી, પરંતુ શક્ય હોય તો આ ટાળવું જોઈએ.
શાસ્ત્રો અનુસાર, જમ્યા પછી થાળીમાં હાથ ધોવું (Washing Hands in Plate) અન્નનું અપમાન કરે છે અને ઘરની સમૃદ્ધિ પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. તેના બદલે, હાથ ધોવા માટે અલગ સ્થળનો ઉપયોગ કરવો શુભ (Auspicious) અને શાસ્ત્રસંમત છે. આ નાની બાબતોનું ધ્યાન રાખવાથી ઘરમાં સુખ-શાંતિ (Peace and Happiness) જળવાઈ રહે છે.
ટિપ્પણીઓ નથી