Ujjain Kal Bhairav Temple : જાણો કાલ ભૈરવને દારૂ કેમ અર્પણ કેમ કરવામાં આવે છે?

ઉજ્જૈનનું કાલ ભૈરવ મંદિર (Kaala Bhairav Temple), મધ્ય પ્રદેશના ઉજ્જૈન શહેરથી આશરે 8 કિલોમીટર દૂર ક્ષિપ્રા નદી (Shipra River) ના કિનારે આવેલું છે. ભગવાન શિવના ઉગ્ર સ્વરૂપ એવા ભૈરવ (Lord Bhairava) ને સમર્પિત પ્રાચીન અને રહસ્યમય મંદિર છે. આ મંદિરની સૌથી અનોખી વિશેષતા એ છે કે અહીં ભગવાન કાલ ભૈરવને દારૂ (Liquor) નો પ્રસાદ અર્પણ કરવામાં આવે છે, જે સદીઓથી ચાલી આવતી પરંપરા છે. ત્યારે ચાલો જાણીએ આના  પાછળ શું રહસ્ય છે.દારૂનું અર્પણ કેમ કરવામાં આવે છે?કાલ ભૈરવને દારૂ અર્પણ કરવાની પરંપરા તાંત્રિક પૂજા પદ્ધતિ (Tantric Rituals) સાથે જોડાયેલી છે. આના પાછળ નીચેના કારણો અને માન્યતાઓ છે:

• પૌરાણિક માન્યતા (Mythological Belief)
  કાલ ભૈરવ ભગવાન શિવનું ઉગ્ર અને રક્ષક સ્વરૂપ છે, જે નકારાત્મક શક્તિઓ (Negative Energies) અને શત્રુઓનો નાશ કરે છે. પૌરાણિક કથા અનુસાર, ભૈરવે બ્રહ્માજીનું પાંચમું શીશ કાપ્યું હતું, જેના કારણે તેમને “બ્રહ્મહત્યા” (Brahmahatya) નું પાપ લાગ્યું. આ પાપમાંથી મુક્તિ માટે ભૈરવે ઉજ્જૈનની ક્ષિપ્રા નદીના કિનારે તપસ્યા કરી, અને ભગવાન શિવની કૃપાથી મોક્ષ (Moksha) મેળવ્યો. આ તપસ્યા દરમિયાન ભૈરવના ઉગ્ર સ્વરૂપને શાંત કરવા દારૂ અર્પણની પરંપરા શરૂ થઈ હોવાનું મનાય છે.
• તાંત્રિક પરંપરા (Tantric Tradition)
  કાલ ભૈરવ મંદિર વામમાર્ગી તાંત્રિકો (Vam Marg Tantrics) નું મુખ્ય કેન્દ્ર છે. તાંત્રિક પૂજામાં તામસિક પૂજા (Tamasic Worship) નો સમાવેશ થાય છે, જેમાં દારૂ, માંસ (Meat) અને પશુ બલિ (Animal Sacrifice) નો ઉપયોગ થાય છે. દારૂને ભૈરવના ઉગ્ર સ્વરૂપને પ્રસન્ન કરવા અને શાંત કરવાનું માધ્યમ માનવામાં આવે છે. આ પૂજા વિશેષ જ્ઞાની ગુરુ (Tantric Guru) ની હાજરીમાં જ થાય છે.
• રહસ્યમય ઘટના (Mysterious Phenomenon)
  મંદિરમાં કાલ ભૈરવની મૂર્તિને દારૂ ચઢાવવામાં આવે છે, અને એવું માનવામાં આવે છે કે મૂર્તિ આ દારૂ “પી જાય છે.” આ દારૂ ક્યાં જાય છે, તે વિજ્ઞાન પણ આજ સુધી શોધી શક્યું નથી. ભક્તો આને ભૈરવની દૈવી શક્તિ (Divine Power) નું પ્રતીક માને છે.

કાલ ભૈરવનું મહત્ત્વકાલ ભૈરવને “કાશીના કોટવાલ” (Guardian of Kashi) અને સમયના રક્ષક (Protector of Time) તરીકે પૂજવામાં આવે છે. તેમની પૂજાના મુખ્ય મહત્ત્વ નીચે મુજબ છે:

• રક્ષણ (Protection): ભૈરવ ભક્તોને ભૂત-પ્રેત, નકારાત્મક શક્તિઓ અને શત્રુઓથી રક્ષણ આપે છે.
• શાંતિ અને સમૃદ્ધિ (Peace and Prosperity): તેમની પૂજા શાંતિ, સમૃદ્ધિ અને આધ્યાત્મિક શક્તિ (Spiritual Strength) આપે છે.
• પાપમાંથી મુક્તિ: ભૈરવની ભક્તિ પાપોમાંથી મુક્તિ અને મોક્ષનો માર્ગ ખોલે છે.

પૂજા પદ્ધતિઓકાલ ભૈરવની પૂજા ત્રણ પ્રકારે થાય છે:

1. સાત્વિક પૂજા (Sattvic Puja):
   • ગંધ, દીપ, અક્ષત, રોલી, પુષ્પ, ફળ, નારિયેળ (Coconut) વગેરે ચઢાવવામાં આવે છે.
   • લાભ: આયુ વૃદ્ધિ (Longevity) અને આરોગ્ય (Health).
2. રાજસી પૂજા (Rajasic Puja):
   • સાત્વિક પૂજાની સાથે પશુ બલિ (Animal Sacrifice) ચઢાવવામાં આવે છે (હવે આ પ્રથા બંધ છે).
   • લાભ: ધન, જ્ઞાન અને સન્માન (Wealth and Honor).
3. તામસિક પૂજા (Tamasic Puja):
   • દારૂ, માંસ અને શાસ્ત્રીય ગાયન (Vedic Chanting) નો સમાવેશ થાય છે.
   • આ પૂજા વિશેષ ગુરુની હાજરીમાં થાય છે અને શત્રુ દમન (Enemy Suppression) માટે શુભ માનવામાં આવે છે.

• મંત્ર જાપ: “ઓમ ભૈરવાય નમઃ” (Om Bhairavaya Namah) અથવા “ઓમ કાલ ભૈરવાય નમઃ” નો જાપ રાત્રે 108 વખત કરવો શુભ છે.
• અન્ય અર્પણ: લીંબુ, ખાંડ, કાળા તલ (Black Sesame) અને ગુલાલ પણ ચઢાવવામાં આવે છે.

શું ધ્યાન રાખવું?

• શુદ્ધતા (Purity): પૂજા દરમિયાન શરીર અને મનની શુદ્ધતા જાળવવી.
• શ્રદ્ધા (Faith): દારૂ અર્પણ શ્રદ્ધાથી અને મંદિરના પુજારીની સૂચના મુજબ કરવું.
• નિયમો: તામસિક પૂજા ફક્ત ગુરુની હાજરીમાં જ કરવી, કારણ કે તેમાં વિશેષ જ્ઞાનની જરૂર હોય છે.
• દિવસ: રવિવાર અને મંગળવાર (Sunday and Tuesday) ભૈરવ પૂજા માટે શુભ માનવામાં આવે છે.